Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) ile ilgili Solhan İlçe Sağlık Müdürlüğü personelleri tarafından vatandaşlar bilgilendirildi. Solhan Erbakan Caddesi’nde açılan stantta vatandaşları bilgilendiren sağlık personelleri esnafı gezip bilgi verirken çay ocaklarına da vatandaşların incelemeleri için bilgilendirme broşür ve afişleri bıraktılar.
Vatanaşların KOAH’lı olup olmadıklarını öğrenmek için öncelikle kişinin; sigara kullanıp kullanmadığı, öksürük ve bağlamın olup olmadığı, yaşıtlar ile aynı hızı tutturmakta zorlanıp zorlanmadıklar, nefesin daralıp daralmadığı gibi durumlarda alınan cevaplara göre kişilere bilgilendirme ve tedavi olması gerekip gerekmediği aktarıldı.
Vatandaşlara şu bilgiler verildi: “KOAH’ın %90’ından tütün ve tütün ürünleri (sigara, pipo, puro, nargile vs.) sorumludur. Kişi sigara içmese bile sigara dumanına maruz kalması KOAH gelişimine neden olabilir. Tütün mamullerinin dışında, organik yakıtların dumanının solunması (odun, kömür veya tezeğin kapalı ortamlarda ısınma ya da yemek pişirme amacıyla kullanılması) ya da meslek nedeniyle toz, duman ve zararlı gazlara maruz kalmak da KOAH’tan sorumlu olabilir. KOAH riski yüksek olan meslekler arasında; maden, metal, çimento, tahıl ve tekstil işçiliği ile ulaşım sektörü ve odun/kağıt üretiminde çalışma gelmektedir. Bu sektörlerde çalışanların gerekli işyeri korunma tedbirlerini almaları gereklidir.”
KOAH NASIL OLUŞUR?
KOAH’ın oluşumu ile ilgili şunlar aktarıldı: “Hastalık bütün oranda sigara dumanı ve bazı kişilerde diğer zararlı gaz ve parçacıklara bağlı olarak gelişen soluk yollarının mikrobik olmayan bir iltihabı sonucu oluşur. Bu iltihaplanma sonucu havayolları daralır. Normalde balon gibi rahatlıkla genişleyip daralabilen hava kesecikleri, bu özelliklerini yitirip, yıpranır ve normal boyutlarına geri gelemez hale gelir. Birey soluk verdiğinde bir miktar hava akciğerlerde hapis kalır. Bu durum kirli havanın dışarı atılmasını ve temiz havanın içeri alınmasını güçleştirir ve akciğerde kalıcı hasar gelişir. KOAH görülme sıklığı
Dünyada ve Türkiye’de her 10 kişiden 2’si KOAH’lıdır. Ancak KOAH’lıların 10’da 1’i hastalığının farkındadır.”
KOAH’IN BELİRTİ VE BULGULARI
KOAH’ın belirti ve bulguları ile ilgili ise şu bilgiler paylaşıldı: “Hastalığın en önemli belirtileri sinsi başlayan ve giderek şiddetini artıran nefes darlığı ve/veya kronik öksürük ve balgam çıkarmadır. Bu yakınmalar hastalığın şiddetini arttırdığı ve ‘alevlenme ya da atak’ olarak adlandırılan dönemlerde daha da belirginleşir ve hastaneye yatış gerektirebilir. KOAH’a ait belirti ve bulgular 50’li yaşlara gelmeden fark edilmeyebilir. Bunun başlıca nedeni hastaların KOAH bulgularını hekime başvurmaya değecek kadar önemsememeleri ya da bu bulguları yaşlanma, şişmanlık gibi başka nedenlere bağlayabilmeleridir. Çoğu KOAH hastası, hastalığının erken döneminde sigara bırakmak istemediği için hekime başvurma erteleyebilir. Bazı KOAH hastaları da hastalıklarını astım olarak adlandırırlar. Hastalık ilerlediğinde ise sık sık sağlık hizmeti almak zorunda kalabilirler. Özellikle sigara içen 40 yaş üzeri bireylerde uzun süreli öksürük, balgam çıkarma ve giderek artan nefes darlığı yakınmalarından en az birinin gelişmesi halinde, yakınmalar çok şiddetli olmasa dahi göğüs hastalıkları uzmanına başvuru gereklidir. Hastalığın gerek başlangıcında gerekse ileri evresinde yakınmaları kontrol altına almak mümkündür.”
KOAH TANISI VE KOAH’TAN KORUNMA
KOAH tanısı, KOAH’tan korunma ve tedavisi ile ilgili ise şunlar aktarılı: “KOAH’ta tanı koyabilmek için, bireyin tıbbi özgeçmişinin sorgulanması, yaptığı işle ilgili detaylı bir öykü alınması ve iyi bir fiziksel muayene yapılması ve solunum fonksiyonlarının ölçüldüğü üfleme testleri (solunum fonksiyon testi)’nin yapılması gereklidir. Solunum fonksiyon testi son derece basit bir test olup hava yollarında tıkanıklık olup olmadığı ortaya koyar. KOAH’tan korunmanın en etkili yolu; tütün ve tütün mamullerinin tüketilmemesi ve bu ortamlarda bulunulmamasıdır. KOAH tedavisi; Sigara içmenin bırakılması, Sigara bırakma konusunda tıbbi destek alınması, Grip ve zatürree aşılarının yapılması, Nefes açıcı ilaçların düzenli ve kontrolü kullanılması ile olur. Sigaranın bırakılması hastalığın ilerlemesini azaltan en önemli girişimdir. KOAH’da nefes açıcı ilaçlar hastaların yakınmalarının giderilmesinde etkili olurlar. İlaçların solunum yoluyla alınması doğrudan akciğerlere etki etmesi açısından özellikle tercih edilmektedir. Solunum yoluyla verilen ilaçların etkili olması için doğru şekilde kullanılması gerekir. İlaçlar, hekimin önerdiği şekilde kullanılmalıdır.”